W jakich sprawach pomaga rzecznik praw konsumenta?
Reklamacje w sklepach, problemy z zakupami online czy spory z przedsiębiorcami – to tylko niektóre ze spraw, którymi zajmuje się rzecznik praw konsumenta. Kiedy jeszcze warto się do niego zgłosić i w jakiej formie może nam udzielić pomocy?
Instytucja rzecznika praw konsumentów funkcjonuje w Polsce od 1999 roku. Organizacyjnie podlega on pod struktury starostwa powiatowego, a w miastach na prawach powiatu i powiatach powyżej 100 tys. mieszkańców może działać w ramach wyodrębnionego biura. Podstawą działalności rzecznika jest ustawa z dn. 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów. Obecnie w Polsce jest 371 rzeczników.
Kiedy warto zgłosić się do rzecznika praw konsumenta?
Sprawy, w związku z którymi interweniuje lub prowadzi poradnictwo Rzecznik Praw Konsumenta, dotyczą przede wszystkim:
– sprzedaży towarów w lokalu firmy – np. odmowa przyjęcia reklamacji, niejasne zapisy gwarancyjne, nieskuteczne usunięcie wad towaru;
– sprzedaży poza lokalem i na odległość – np. wprowadzanie w błąd co do przedmiotu sprzedaży podczas rozmowy telefonicznej, niezrozumiałe umowy, nieprzekazanie kopii dokumentów konsumentowi;
– usług – m.in. telekomunikacyjnych, przewozowych, transportu przesyłek, turystycznych, edukacyjnych, finansowych, deweloperskich, związanych z dostawą mediów, ubezpieczeniowych, zdrowotnych itd. Konsumenci proszą o interwencje w związku z agresywnymi formami reklamy, nieinformowaniem o dodatkowych opłatach i wszystkich warunkach umowy, trudnościami z odstąpieniem od umowy, wysokimi karami umownymi, źle naliczonymi opłatami, brakiem rzetelnych informacji o usługach.
W jaki sposób interweniuje rzecznik praw konsumenta
Rzecznik Praw Konsumentów znany jest przede wszystkim z udzielania bezpłatnych porad i informacji prawnych z zakresu ochrony interesów konsumentów. To jednak nie wszystko, co może dla nas zrobić – w razie potrzeby można liczyć na jego interwencję przez wystąpienie do przedsiębiorcy lub wytoczenie powództwa w sądzie.
Rzecznik może wystąpić do przedsiębiorcy z prośbą o wyjaśnienie w związku z niespełnieniem żądań konsumentów, udzielić mu pouczenia lub nakłaniać do ugody. Najczęstszymi powodami takich wystąpień w ostatnich latach były sprawy związane ze sprzedażą odzieży, sprzętu RTV i AGD oraz umowami nawiązywanymi poza lokalem i na odległość.
Jeśli polubowne postępowanie nie przynosi rezultatów, Rzecznik Praw Konsumentów pomaga również w sądzie – przygotowuje pozwy i wytacza powództwa na rzecz konsumentów. Najczęstszą przyczyną interwencji w sądzie są nieuwzględnione reklamacje i gwarancje na towary, a także nienależyte wykonanie usług i niedozwolone postanowienia w umowach.
Gdzie szukać pomocy
Aby znaleźć miejscowego rzecznika konsumentów, należy skorzystać z wyszukiwarki na stronie UOKIK. Poradę można uzyskać także pod numerem infolinii konsumenckiej lub rzecznika finansowego 22 333 73 25, we wtorki i czwartki w godzinach 11:00 – 13:00 (który odpowiada za sprawy związane z usługami finansowymi i ubezpieczeniowymi). W sprawach związanych z zakupami w krajach UE, Norwegii lub Islandii można zgłosić się do Europejskiego Centrum Konsumenckiego ().
W wielu sklepach z elektroniką i sprzętem gospodarstwa domowego spotkać można oferty przedłużonej gwarancji na wybrane produkty. Warto jednak mieć świadomość, że nie zawsze jest to gwarancja pochodząca od producenta.
Firmy, która przetwarzają poufne lub wartościowe informacje, starają się na różne sposoby zabezpieczać przed ich przekazaniem osobom niepowołanym. Dla pracowników oznacza to często konieczność podpisania umowy o zakazie konkurencji. Z czym wiąże się taka umowa i jakie są jej konsekwencje, przedstawiamy w poniższym artykule.