W jakich sprawach pomaga rzecznik praw konsumenta?

Instytucja rzecznika praw konsumentów funkcjonuje w Polsce od 1999 roku. Organizacyjnie podlega on pod struktury starostwa powiatowego, a w miastach na prawach powiatu i powiatach powyżej 100 tys. mieszkańców może działać w ramach wyodrębnionego biura. Podstawą działalności rzecznika jest ustawa z dn. 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów.  Obecnie w Polsce jest 371 rzeczników.

Kiedy warto zgłosić się do rzecznika praw konsumenta?

Sprawy, w związku z którymi interweniuje lub prowadzi poradnictwo Rzecznik Praw Konsumenta, dotyczą przede wszystkim:

– sprzedaży towarów w lokalu firmy – np. odmowa przyjęcia reklamacji, niejasne zapisy gwarancyjne, nieskuteczne usunięcie wad towaru;

– sprzedaży poza lokalem i na odległość – np. wprowadzanie w błąd co do przedmiotu sprzedaży podczas rozmowy telefonicznej, niezrozumiałe umowy, nieprzekazanie kopii dokumentów konsumentowi;

– usług – m.in. telekomunikacyjnych, przewozowych, transportu przesyłek, turystycznych, edukacyjnych, finansowych, deweloperskich, związanych z dostawą mediów, ubezpieczeniowych, zdrowotnych itd. Konsumenci proszą o interwencje w związku z agresywnymi formami reklamy, nieinformowaniem o dodatkowych opłatach i wszystkich warunkach umowy, trudnościami z odstąpieniem od umowy, wysokimi karami umownymi, źle naliczonymi opłatami, brakiem rzetelnych informacji o usługach.

W jaki sposób interweniuje rzecznik praw konsumenta

Rzecznik Praw Konsumentów znany jest przede wszystkim z udzielania bezpłatnych porad i informacji prawnych z zakresu ochrony interesów konsumentów. To jednak nie wszystko, co może dla nas zrobić – w razie potrzeby można liczyć na jego interwencję przez wystąpienie do przedsiębiorcy lub wytoczenie powództwa w sądzie.

Rzecznik może wystąpić do przedsiębiorcy z prośbą o wyjaśnienie w związku z niespełnieniem żądań konsumentów, udzielić mu pouczenia lub nakłaniać do ugody. Najczęstszymi powodami takich wystąpień w ostatnich latach były sprawy związane ze sprzedażą odzieży, sprzętu RTV i AGD oraz umowami nawiązywanymi poza lokalem i na odległość.

Jeśli polubowne postępowanie nie przynosi rezultatów, Rzecznik Praw Konsumentów pomaga również w sądzie – przygotowuje pozwy i wytacza powództwa na rzecz konsumentów. Najczęstszą przyczyną interwencji w sądzie są nieuwzględnione reklamacje i gwarancje na towary, a także nienależyte wykonanie usług i niedozwolone postanowienia w umowach.

Gdzie szukać pomocy

Aby znaleźć miejscowego rzecznika konsumentów, należy skorzystać z wyszukiwarki na stronie UOKIK. Poradę można uzyskać także pod numerem infolinii konsumenckiej lub rzecznika finansowego 22 333 73 25, we wtorki i czwartki w godzinach 11:00 – 13:00 (który odpowiada za sprawy związane z usługami finansowymi i ubezpieczeniowymi). W sprawach związanych z zakupami w krajach UE, Norwegii lub Islandii można zgłosić się do Europejskiego Centrum Konsumenckiego ().