O tym, czy Twoje dokumenty są bezpieczne na wakacjach

Przyjemny żar leje się z nieba. W euforii, że wreszcie masz wakacje, biegniesz na plażę. Rozkładasz parawan, odkładasz na bok sukienkę plażową lub szorty i biegniesz do morza. Kąpiel w przyjemnie chłodnej wodzie jeszcze bardziej poprawia Ci nastrój. Wracasz na koc z myślą o tym, jak dobrze jest się zrelaksować. W końcu masz czas, by nadrobić zaległości w czytaniu książek swojego ulubionego autora. Jeszcze tylko coś zimnego do picia… Sięgasz do torby i… nagle zauważasz, że ktoś najzwyczajniej w świecie ukradł Twój portfel. A była w nim nie tylko gotówka, ale i dokumenty. Jeśli ktoś połakomił się na Twoje pieniądze, to jeszcze nie koniec świata, gorzej, jeśli chce wykorzystać Twoje dokumenty.

Statystyki nie kłamią

Od lat okres urlopowy wiąże się ze zwiększoną liczbą prób wyłudzeń kredytów. Wg Raportu o dokumentach „InfoDok” opracowanego na zlecenie, w II kwartale 2014 r. na terenie Polski odnotowano 2 182 udaremnione próby wyłudzeń kredytów na cudze nazwisko, na łączną wartość 108,5 mln złotych. Co więcej, podczas jednej z nich starano się pozyskać aż 24 mln zł. Złodzieje za pomocą skradzionych danych starają się zamówić usługę telekomunikacyjną, zakupić przedmioty na raty, założyć fikcyjną firmę, a nawet wynająć sprzęt bez zamiaru oddania, czy mieszkanie – w celu ograbienia. Co ciekawe, oszuści nie muszą wcale kraść dokumentów. W dalszym ciągu niektóre instytucje finansowe udzielają pożyczek telefonicznie lub przez Internet. Wymagają jedynie numeru PESEL i dowodu osobistego. W zeszłym roku policja odnotowała klika przypadków wyłudzeń na podstawie dokumentów skserowanych w recepcjach hotelowych i wypożyczalniach. Pomysłowość złodziei nie zna granic, są specjalistami w swojej dziedzinie. Jak możesz się przed nimi obronić? Przede wszystkim dmuchaj na zimne.

10 prostych zasad, jak zadbać o bezpieczeństwo 

Ostrożność i czujność to podstawa, a wiadomo, że wakacyjny klimat im nie sprzyja. Centrum miasta, środek dnia. Ktoś woła: „łapać złodzieja”. Tworzy się tłum, instynktownie chcesz pomóc poszkodowanemu. Twoja uwaga skupia się na okradzionym, a tymczasem organizatorzy zamieszania, bez większych kłopotów kradną Twój portfel. Jest to dla nich proste, bo najczęściej nosisz go w tylnej kieszeni spodni lub słabo zabezpieczonej torebce. Takie sytuacje są na porządku dziennym.

Kradzieży dokumentów można uniknąć, a przynajmniej zminimalizować ryzyko jej wystąpienia. Warto też przygotować się na tę przykrą ewentualność. Wystarczy zastosować się do kilku prostych zasad:

1. Jeszcze przed wyjazdem przygotuj listę placówek dyplomatycznych i konsularnych w pobliżu miejsca urlopu. Zapisz kilka niezbędnych numerów telefonów takich, jak infolinia banku czy miejscowy posterunek policji.
2. Skopiuj i zeskanuj dokumenty. Na wypadek kradzieży trzymaj wersje elektroniczne i papierowe w innym miejscu niż oryginały.
3. Zapisz numery seryjne dokumentów, by mieć je pod ręką w razie konieczności telefonicznego zastrzegania skradzionych dokumentów.
4. Zainwestuj w ubezpieczenie, które zminimalizuje konsekwencje kradzieży.
5. Miej przy sobie tylko niezbędne dokumenty.
6. Nie zostawiaj dokumentów na widoku. Korzystaj z sejfów hotelowych.
7. Nie trzymaj dowodu osobistego, paszportu, prawa jazdy, kart płatniczych i pieniędzy w jednym miejscu. Zwłaszcza, jeśli jest to portfel, który wyjmujesz w zatłoczonych miejscach takich, jak sklepy, dworzec, lotnisko.
8. Kładź torebkę tylko w zasięgu wzroku. Unikaj przechowywania portfela w okryciu wierzchnim, które zostawiasz na wieszaku lub krześle.
9. Nigdy nie zostawiaj dokumentu tożsamości w hotelach, wypożyczalniach samochodów, czy sprzętów z myślą, że odbierzesz go później.
10. Jeśli podajesz komuś dokumenty do wglądu, uważnie patrz, co się z nimi dzieje. Nie zgadzaj się na ich kopiowanie – zwłaszcza, jeśli dotyczy to Twoich kart płatniczych i kredytowych.

Jak najlepiej zabezpieczyć się przed próbami wyłudzeń na podstawie skradzionych dokumentów? Warto skorzystać z usług, dzięki którym zostaniesz powiadomiony o każdym zapytaniu o Ciebie złożonym przez banki, czy usługodawców takich jak np. firmy telekomunikacyjne w biurze informacji gospodarczych. W takiej sytuacji Twoja szybka reakcja i kontakt z instytucją, która składała zapytanie, może uchronić Cię przed zaciągnięciem zobowiązania na Twoje nazwisko. Tak działa chociażby usługa Automonitoringu (www.infoKonsument.pl).

A co, jeśli nie miałeś oczu dookoła głowy?

Jeśli jest już za późno i Twoje dokumenty zostały skradzione, nie trać zimnej krwi. Chwila niedowierzania, złość, jeszcze minuta na upewnienie się, czy to prawda i czas na działanie. Jesteś w hotelu lub na lotnisku? Koniecznie powiadom obsługę. Nie zwlekaj z powiadomieniem policji o kradzieży. Zawiadom też najbliższy organ gminy, powiatu lub polską placówkę konsularną. Gdy zdarzenie ma miejsce za granicą, udaj się do najbliższego konsulatu RP. Jeśli nie ma polskiego konsula, jako obywatel UE otrzymasz pomoc w przedstawicielstwie dowolnego państwa członkowskiego. Po weryfikacji Twojej tożsamości urzędnik unieważni skradziony dokument i wystawi tymczasowy, który umożliwi Ci dalszą podróż. Pamiętaj, by działać szybko. Dziś wnioski kredytowe można składać także przez Internet. Jeśli Twoja karta jest zaopatrzona w system PayPass, nowy „właściciel” – nieweryfikowany przez nikogo – może dokonać zakupów do kwoty limitu transakcji. I najważniejszy krok. Skontaktuj się z bankiem, w którym posiadasz konto bankowe. Jeśli w pobliżu znajduje się jego placówka, załatw sprawę osobiście. Jeśli z jakiejś przyczyny nie możesz skontaktować się ze swoim bankiem, zgłoś się do innego. Informacja o kradzieży dokumentu trafi do Centralnej Bazy Danych Systemu Dokumenty Zastrzeżone (www.dokumentyzastrzezone.pl), chroniąc Cię tym samym przed kredytem lub innym zobowiązaniem zaciągniętym na Twoje nazwisko. Jeśli skradziono Twoje karty płatnicze lub kredytowe, najprościej będzie zgłosić ten fakt poprzez System Zastrzegania Kart (www.zastrzegam.pl). Łącząc się z infolinią (+48 828 828 828) zostaniesz przekierowany do swojego banku, wypowiadając jedynie jego nazwę.

Kapryśna pogoda podczas urlopu jest niczym w porównaniu do problemów wynikających z kradzieży dokumentów. Zrób wszystko, by wracając myślami do wakacyjnych wojaży, przeglądając kartki i zdjęcia z wakacji, móc przywołać na myśl same pozytywne wspomnienia.