Zależność między zwolnieniem lekarskim a wynagrodzeniem stanowi istotne zagadnienie i dla pracodawcy i dla pracownika. Za miesiąc, w którym wystąpiła nieobecność spowodowana niezdolnością do pracy, może należeć się bowiem niższa pensja. Kiedy jest to możliwie? Jak ustalić wysokość wynagrodzenia za zwolnienie lekarskie (L4)? Przez jaki okres można chorować i jednocześnie otrzymywać pensję lub zasiłek chorobowy?
Wynagrodzenie lub zasiłek za okres niezdolności do pracy może pobierać osoba zgłoszona do ubezpieczenia chorobowego. Takie uprawnienie przysługuje jej na podstawie zaświadczenia lekarskiego, które jest przekazywane do pracodawcy. Co ważne, od 1 grudnia 2018 roku wystawiane są wyłącznie zwolnienia elektroniczne, a to oznacza, że pracownicy nie muszą już dostarczać żadnych druków do działu kadr. Obecnie jest tak, że lekarz wysyła cyfrowo podpisane e-zwolnienie do ZUS-u, a ten z kolei, udostępnia dokument pracodawcy na jego koncie PUE ZUS.
Zgodnie z przepisami, prawo do wynagrodzenia za okres choroby lub odosobnienia w związku z choroba zakaźną, przysługuje pracownikowi w ciągu roku łącznie przez 33 lub 14 dni (jeśli ma więcej niż 50 lat). Takie wynagrodzenie chorobowe jest gwarantowane przez pracodawcę, który finansuje je ze środków własnych. Jeśli w danym roku kalendarzowym suma okresów niezdolności do pracy przekroczy 33 lub 14 dni, począwszy od 34 lub 15 dnia pracownik może korzystać z zasiłku chorobowego wypłacanego przez ZUS.
Wynagrodzenie chorobowe przysługuje za cały okres wskazany w L4, a więc z uwzględnieniem dni wolnych od pracy. Co ważne jednak, to, jaką kwotę otrzyma za ten czas pracownik, zależy od powodu jego niezdolności do pracy. Jeśli odpowiada za nie choroba lub odosobnienie związane z chorobą zakaźną, pobiera 80% wynagrodzenia. Do 100% kwoty wynagrodzenia pracownik jest uprawniony wówczas, gdy L4 wystawiono ze względu na powikłania związane z wypadkiem w drodze do lub z pracy, albo konieczność poddania się badaniom dla kandydatów na dawców tkanek, komórek i narządów, lub zabieg polegający na ich pobraniu.
Powyższe zasady i stawki obowiązują również w przypadku zasiłków chorobowych, które wypłaca się po okresie przysługiwania prawa do wynagrodzenia chorobowego. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy pracownik jest hospitalizowany – za dni, w których przebywał w szpitalu przysługuje mu zasiłek w wysokości 70% wynagrodzenia. Co ważne, niezależnie od powodów niezdolności do pracy, świadczenie można pobierać przez okres maksymalnie 182 dni.
Wypłata za zwolnienie lekarskie w ciąży
Inne zasady stosuje się w przypadku zwolnień lekarskich kobiet w ciąży – wynagrodzenie i zasiłek zawsze są im wypłacane w pełnej kwocie, niezależnie od tego, jaką przechodzą chorobę i jaki lekarz wystawia im zwolnienie. Co więcej, mogą również korzystać z wydłużonego do 270 dni okresu pobierania zasiłku chorobowego. Warto tutaj wspomnieć, że 270-dniowy okres wypłacania zasiłku dotyczy również pracowników chorujących na gruźlicę.
Prawa do pobierania wynagrodzenia za zwolnienie lekarskie nie traci się automatycznie po ustaniu tytułu do ubezpieczenia chorobowego. Przysługuje ono również wtedy, gdy niezdolność do pracy powstała jeszcze w okresie zatrudnienia i trwa po jego ustaniu. Co więcej, wynagrodzenie chorobowe należy się także po zakończeniu lub rozwiązaniu umowy z pracodawcą, ale pod warunkiem, że choroba rozpoczęła się nie później niż po upływie 14 dni i trwa nieprzerwanie co najmniej 30 dni.
Trzeba pamiętać, że istnieją pewne okoliczności, w których pracownikowi posiadającemu tytuł do ubezpieczenia chorobowego, nie przysługuje wynagrodzenie za zwolnienie lekarskie. Jest tak przede wszystkim wówczas, gdy zachoruje przed upływem 30 dni nieprzerwanego działania ubezpieczenia chorobowego – jeśli nie minął jeszcze miesiąc od rozpoczęcia zatrudnienia, nie otrzyma wynagrodzenia za obowiązujące w tym czasie zwolnienie lekarskie.
Wynagrodzenie chorobowe nie jest również wypłacane w okresie bezpłatnego urlopu lub urlopu wychowawczego, czy też w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania. Prawo do jego pobierania traci także pracownik, który mimo zwolnienia lekarskiego wykonywał pracę zarobkową.
By móc wyliczyć wielkość wynagrodzenia za okres zwolnienia lekarskiego, przede wszystkim trzeba wiedzieć, w jaki sposób naliczane są wspomniane stawki: 80% i 100% wynagrodzenia. W praktyce, podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego odpowiada średniej miesięcznej pensji otrzymywanej w okresie 12 kolejnych miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym wystawiono zwolnienie lekarskie. Jeśli pracownik zachorował przed upływem 12 miesięcy zatrudnienia, brane jest pod uwagę wynagrodzenie za pełne miesiące trwania ubezpieczenia chorobowego. Gdy natomiast niezdolność do pracy powstaje jeszcze przed upływem 30-dni okresu zatrudnienia, podstawę wymiaru wynagrodzenia stanowi kwota, która przysługiwałaby za przepracowanie całego pierwszego miesiąca.
Co istotne, na podstawę wynagrodzenia (a także zasiłku) chorobowego może składać się nie tylko pensja zasadnicza, ale również inne składniki, takie jak wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, premie (jeśli są obniżane w czasie zwolnienia chorobowego), czy też inne dodatki i nagrody pieniężne.
Warto wiedzieć, że podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego nie może być niższa od kwoty miesięcznego minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2019 roku jest to 2250 zł brutto), pomniejszonej o wysokość składek społecznych finansowanych przez pracownika (stanowią łącznie 13,71% wynagrodzenia). Obecnie zawsze wynosi ona zatem minimum 1941,50 zł, ale już w roku 2020, gdy wzrośnie pensja minimalna, wzrośnie również najniższa podstawa i najniższe wynagrodzenie chorobowe.
Dzięki powyższym informacjom wyliczenie kwoty wynagrodzenia za zwolnienie lekarskie nie powinno przysporzyć większych problemów. By jeszcze bardziej ułatwić ten proces, poniżej przedstawiamy działania, jakie należy w tym celu wykonać.
Przykład: Pracownik zatrudniony na umowę o pracę od 1 stycznia 2018 roku otrzymuje stałe wynagrodzenie w wysokości 2600 zł brutto. W terminie od 1 do 13 sierpnia 2019 roku, czyli przez okres 14 dni, przebywał na zwolnieniu lekarskim ze względu na zapalenie płuc. Jakie otrzyma w tym czasie wynagrodzenie chorobowe? Wyliczenia przedstawiają się następująco:
W praktyce, by sprawdzić, jaka kwota wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego należy się w danym przypadku, nie trzeba samodzielnie przeprowadzać wszystkich obliczeń. Dostępne są bowiem kalkulatory internetowe, które pozwalają poznać wysokość świadczenia od razu po wprowadzeniu najważniejszych danych: podstawy wymiaru oraz czasu trwania i powodu wystawienia L4
Kategoria: Edukacja Udostępnij na:
Czas na złożenie większości formularzy PIT mija z końcem kwietnia. Niektóre z nich należy przesłać do urzędów skarbowych jeszcze wcześniej. Warto pamiętać o tych terminach, ponieważ konsekwencje ich niedotrzymania są dość nieprzyjemne – oprócz utraty możliwości skorzystania z preferencyjnych form opodatkowania, spóźnialskim grożą kary finansowe.
Czytaj więcejScoring kredytowy to metoda oceny wiarygodności pod kątem terminowego spłacenia zaciągniętego kredytu. Na podstawie skali score banki oraz instytucje finansowe oceniają ryzyko pożyczania pieniędzy. Co ważne, można wpłynąć na tę ocenę. Jak? Najważniejsze jest zrozumienie,… Czytaj więcej
Nadzoruje działalność BIG
Dobrowolne przystąpienie do Zasad Dobrych Praktyk
Opiniuje Regulamin Zarządzania Danymi
