Zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie

Ryzyko to nieodłączny element prowadzenia każdej działalności. Oznacza niebezpieczeństwo, że dane przedsiębiorstwo czy przedsiębiorca poniesie straty w wyniku swoich decyzji. Można zminimalizować to zagrożenie poprzez zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie.

Definicja zarządzania ryzykiem

Zarządzenie ryzykiem w przedsiębiorstwie to długotrwały proces, który ma na celu doprowadzenie do zmniejszenia ryzyka do akceptowalnego poziomu. Na podstawie danych i obserwacji zagrożeń należy opracować schemat usprawnienia, które trzeba będzie stopniowo wprowadzać. Efekty tych zmian, z racji rozciągnięcia w czasie, nie będą widoczne od razu. Później może się również okazać, że opracowany plan nie jest do końca właściwy lub sytuacja na rynku uległa zmianie, dlatego konieczne będą kolejne zmiany. Z tej przyczyny zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie jest procesem ciągłym i wymaga nieustannego doskonalenia metod.

Źródła ryzyka w przedsiębiorstwie

Ryzyko jest nieodłączną częścią prowadzenia biznesu. Biorąc pod uwagę funkcjonowanie przedsiębiorstwa, można je podzielić na:

• ryzyko stałe (niezmienne), czyli takie, które dotyczy całości systemu gospodarczego, jak poziom bezrobocia czy inflacja. Można je inaczej określić jako czynniki makroekonomiczne;
• ryzyko niestałe (zmienne), czyli takie, które wiąże się z samym przedsiębiorstwem, jak strajki pracowników czy brak płynności finansowej – więcej informacji na ten temat znajduje się w artykule Zatory płatnicze w przedsiębiorstwie. Inaczej można je określić jako czynniki mikroekonomiczne.

Opcji wystąpienia ryzyka w przedsiębiorstwie jest bardzo wiele. Inny podział zakłada czynniki ryzyka związane z samym funkcjonowaniem firmy:

• ryzyko projektu – zagrożenia techniczne, które mogą wystąpić podczas prowadzenia konkretnego projektu;
• ryzyko firmy – wynikające z błędnych decyzji na temat zarządzania firmą i jej przyszłością;
• ryzyko właścicieli – czyli brak zainteresowania rozwojem firmy i brak wprowadzania zmian przez właścicieli.

Zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie – jakie dane będą Ci potrzebne?

Aby skutecznie zarządzać ryzykiem, należy przede wszystkim opierać się na danych i statystykach. Dlatego też trzeba stale monitorować sytuację branży, rynku oraz swojej firmy i podejmować takie działania, które sprawią, że  ryzyko w firmie osiągnie optymalny poziom. Jego całkowite wyeliminowanie wydaje się bowiem niemożliwe do osiągnięcia ze względu na mnogość czynników wpływających na jego występowanie.

Zarządzanie ryzykiem a jego identyfikacja

Identyfikacja ryzyka w przedsiębiorstwie wiąże się ściśle z samym pojęciem identyfikacji. Jest to po prostu rozpoznanie i ustalenie tożsamości niebezpieczeństwa, które może wystąpić w danej firmie. Polega ono także na ustalaniu przyczyn występowania ryzyka oraz miejsc, w których najczęściej się ono pojawia.

Proces identyfikacji ryzyka ma na celu wczesne odkrycie niebezpieczeństw dla danego przedsiębiorstwa i branży, aby móc odpowiednio szybko zareagować i powstrzymać dalszy rozwój ryzyka. Jest to istotne ze względu na możliwość osiągnięcia zysków lub poniesienia strat przez firmę.

Określenie głównych czynników ryzyka

Można wyróżnić kilka kategorii ryzyka, na które należy zwrócić uwagę:

• czynniki zewnętrzne, czyli m.in. konkurencja, klienci czy dostawcy,
• czynniki finansowe, np. płynność finansowa przedsiębiorstwa, zatory płatnicze,
• czynniki operacyjne, czyli specyfika danej branży i wynikające z niej zagrożenia, takie jak sezonowość wahania cen surowców czy zmiany technologiczne,
• zarządzanie przedsiębiorstwem: jakość podejmowanych decyzji, jakość pracy wykonywanej przez pracowników i ich zaangażowanie,
• kontrola wewnętrzna – czyli ogólnie mówiąc, kontrola nad organizacją pracy czy finansami przedsiębiorstwa,
• ryzyko wewnętrzne, czyli ryzyko wynikające ze specyfiki danej branży.

Metody zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie według Project Managament Institute

Project Managament Institute (PMI) to międzynarodowe stowarzyszenie, powstałe w latach 60. ubiegłego wieku w USA, które zrzesza kierowników projektów. Przed kilku laty stowarzyszenie to przeanalizowało ryzyko w projekcie i opracowało 6-etapowe zarządzanie ryzykiem:

1. Planowanie – w pierwszym kroku należy stworzyć plan badań ryzyka, które może wystąpić podczas realizacji danego projektu. Należy określić procedury, dokumentację oraz techniki.
2. Określenie ryzyka – aby móc zarządzać ryzykiem, trzeba zidentyfikować sam problem, czyli ryzyko oraz czynniki, które mogą wpłynąć na jego wystąpienie.
3. Analiza jakościowa – proces ten polega na określeniu istotności niebezpieczeństw, które mogą pojawić się w trakcie realizowania projektu.
4. Analiza ilościowa – jest to szereg pomiarów, które umożliwiają estymację wystąpienia poszczególnych czynników ryzyka.
5. Stworzenie planu zapobiegania ryzyka – w tym kroku należy opracować plan, który obejmie sposoby, techniki, a także finanse przeznaczone do ograniczenia wystąpienia czynników ryzyka.
6. Monitoring i kontrola ryzyka – to ostatni etap zarządzania ryzykiem według PMI. Polega on na wdrożeniu systemu zarządzania ryzykiem oraz jednocześnie na prowadzeniu działań, które mają na celu ograniczenie możliwości jego wystąpienia.

Kontrolowanie ryzyka

Zarządzenie ryzykiem w przedsiębiorstwie oraz jego kontrola opiera się przede wszystkim na konkretnych decyzjach i planie. Decyzje te mają doprowadzić do zminimalizowania szansy wystąpienia ryzyka, a nawet jego całkowite wyeliminowanie. W tym celu stosuje się dwie metody:

• unikanie ryzyka – ma ono charakter zabezpieczający, prewencyjny i polega na zaniechaniu działań, które mogą być ryzykowne,
• redukcja ryzyka – to działania, które mają za zadanie zminimalizować zakres oraz częstotliwość występowania potencjalnych zagrożeń.

Zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie a ERIF BIG SA

ERIF BIG SA może pomóc w procesie zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie, przede wszystkim zapobiegając jego występowaniu. Jest to możliwe dzięki opcji sprawdzenia przedsiębiorstwa w BIG. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji biznesowej o długofalowej współpracy, wypłaceniem zaliczki lub przekazaniem materiałów, zalecane jest sprawdzenie wiarygodności płatniczej potencjalnego partnera. Dzięki temu będziemy mogli uniknąć wielu problemów, m.in. trudności związanych z odzyskaniem nieuregulowanych należności lub opóźnień w wykonaniu zleceń. Oznacza to też uniknięcie ryzyka utraty płynności finansowej, ale też ryzyka reputacyjnego.