Raport BIK – jakie informacje znajdziesz w raporcie BIK i do czego mogą się one przydać?
Biuro Informacji Kredytowej (BIK) jest instytucją rozpoznawalną w naszym kraju przez każdego dorosłego obywatela, który chciał zaciągnąć jakiekolwiek zobowiązanie finansowe w banku bądź firmie pożyczkowej. Skrupulatna weryfikacja w BIK, sprawdzenie historii płatniczej oraz zdolności kredytowej potencjalnego kredytobiorcy i zależna od tego decyzja banku to standardowa procedura przed udzieleniem pożyczki czy kredytu.
Do baz danych BIK dostęp mają jednak wyłącznie banki oraz instytucje ustawowo uprawnione do wglądu w te informacje (m.in. SKOK-i, prokuratura i sądy), ale nie znaczy to, że klienci, których dane są w BIK gromadzone, nie mają prawa ich sprawdzić. W dalszej części artykułu podpowiadamy, jak sprawdzić BIK za darmo, co znajduje się w raporcie BIK i do czego może się on okazać przydatny.
Raport BIK – co to jest?
Najprościej rzecz ujmując, udostępniany konsumentom przez BIK raport jest dokumentem, w którym zgromadzone zostały wszystkie informacje o zobowiązaniach kredytowych konkretnej osoby. Co ważne, oprócz informacji dotyczących kredytów, które udało się uzyskać, do BIK przekazywane są również informacje za każdym razem, gdy dana osoba składa wniosek o kredyt lub pożyczkę w jednej z instytucji finansowych współpracujących z BIK.
W praktyce jest to podsumowanie historii kredytowej danej osoby z uwzględnieniem innych zobowiązań finansowych, które może być przedstawiane jako dokument potwierdzający rzetelność płatniczą. Sam raport można zapisać w postaci pliku PDF. Bez problemu da się go również wydrukować.
Jeśli chodzi o zakres informacji, jakie się w nim znajdują, to raport opracowany z danych, które znajdują się w bazie BIK-u zawiera:
• szczegółową historię zobowiązań kredytowych
• historię spłat wszystkich rat każdego kredytu
• wskaźnik sytuacji płatniczej danej osoby (pokazuje, jak regularnie dana osoba spłaca podjęte zobowiązania),
• scoring BIK (ocena punktowa kredytobiorcy).
Więcej o tym, jak obliczany jest scoring kredytowy BIK i od czego zależy, przeczytasz tutaj>>
Czy można sprawdzić raport BIK za darmo?
Jeszcze do niedawna, tzn. do chwili wejścia w życie ustawy o RODO, darmowy raport BIK (rozumiany jako informacja ustawowa) był dostępny raz na 6 miesięcy dla każdego konsumenta, który złożył odpowiedni wniosek. Po wprowadzeniu w życie wspomnianej ustawy nadal można uzyskać w BIK darmowy raport, jednak jest to już jedynie tzw. kopia danych. Poniżej wyjaśniamy, na czym polega różnica.
Co zawiera darmowy raport BIK?
Wspomniany raport BIK za darmo, czyli kopia danych, to po prostu niezwykle mocno okrojona wersja pełnego raportu, w której dostępne są jedynie najbardziej podstawowe, najprostsze informacje na temat zobowiązań danego klienta indywidualnego, czyli:
• kto i kiedy pytał lub przekazywał dane na temat danej osoby
• jakie zobowiązania dana osoba spłaca według informacji dostępnych w bazach BIK.
Pełny raport BIK jest także dostępny, ale wiąże się to z koniecznością uregulowania odpowiedniej opłaty. W przypadku jednorazowego pobrania raportu BIK wynosi ona 39 zł, natomiast za pakiet 6 raportów (ważny przez 12 miesięcy) trzeba już zapłacić 99 zł – w tej cenie otrzymuje się również pakiet usług dodatkowych, w tym m.in. alerty BIK i zastrzeżenie kredytowe.
Sprawdzenie BIK – jak pobrać raport BIK za darmo?
W BIK raport za darmo (kopię danych) można uzyskać po złożeniu wniosku o wydanie kopii danych, przy czym można to uczynić na trzy sposoby:
• składając odpowiedni wniosek osobiście w Centrum Obsługi Klienta BIK
• przesyłając pocztą pisemny wniosek o bezpłatny raport BIK (alternatywnie można taki wniosek przesłać pocztą elektroniczną – musi on jednak być podpisany przy użyciu podpisu kwalifikowanego)
• składając wniosek za pośrednictwem konta założonego w serwisie bik.pl.
Jak jest aktualizowany raport BIK-u?
Informacje, jakie trafiają do baz BIK, są przekazywane bezpośrednio przez banki i te instytucje pożyczkowe, które podjęły współpracę z BIK-iem na zasadzie wzajemności. Co bardzo ważne, instytucje te są zobowiązane do regularnego uzupełniania danych o kredytobiorcach w określonych ustawowo przypadkach. Mowa przede wszystkim o całkowitej spłacie danego zobowiązania, korekcie kwoty długu oraz o wygaśnięciu zobowiązania.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa (ustawa Prawo bankowe, art. 105 ust. 4) wierzyciel ma 7 dni na poinformowanie BIK-u o zmianie statusu zobowiązania, a po uzyskaniu takiej informacji BIK ma maksymalnie 7 dni na dokonanie stosownej aktualizacji w bazie danych. W praktyce oznacza to, że jeżeli dojdzie do zmian w odniesieniu do dowolnego zobowiązania kredytowego, to najpóźniej po 14 dniach od daty tego zdarzenia, będzie ono mieć odzwierciedlenie w bazie danych BIK. Niewywiązanie się z tego obowiązku grozi nałożeniem kary grzywny w kwocie do 30 tys. zł.
Dzięki temu baza BIK jest aktualizowana niemal na bieżąco, co pozwala skutecznie wykorzystywać ją do weryfikacji historii kredytowej każdego potencjalnego kredytobiorcy. W efekcie możliwa jest precyzyjna ocena faktycznego ryzyka, na jakie naraża się bank czy inna instytucja finansowa, udzielająca kredytu lub pożyczki danej osobie czy firmie.
Raport BIK – do czego się przydaje?
Zarówno udostępniany przez Biuro Informacji Kredytowej raport za darmo, jak i jego rozbudowana, szczegółowa wersja to bardzo użyteczne dokumenty, które mogą okazać się bardzo pomocne w wielu sytuacjach. Dotyczy to zarówno raportów na temat klientów indywidualnych, jak i raportów odnoszących się do firm (raport o kontrahencie) – tu jednak warto podkreślić, że w BIK nie ma możliwości uzyskania darmowego raportu o kontrahencie. Jest to wyłącznie opcja płatna.
W każdym przypadku, gdy planujemy zaciągnąć kredyt, pobranie aktualnego raportu BIK na swój temat jest dobrym pomysłem. Pozwoli to nie tylko zweryfikować dane, jakie widzi potencjalny kredytodawca, ale również przekonać się, czy nasi wierzyciele wywiązują się ze swoich ustawowych obowiązków i przekazują regularnie aktualne dane do BIK.
Warto także wykorzystać raport BIK w celu weryfikacji poprawności informacji znajdujących się w banku czy instytucji pożyczkowej w przypadku dokonania spłaty całości zobowiązania. Niejednokrotnie zdarza się, że choć pożyczka czy kredyt są spłacone do końca, to nie zostają prawidłowo zamknięte i oznaczone jako nieaktywne w systemach informatycznych. W wielu przypadkach skutkuje to zmniejszeniem zdolności kredytowej konsumenta (pożyczka jest widoczna jako niespłacona), a czasem dochodzi do problemów w wyniku nieprawidłowego naliczenia odsetek karnych czy opłat dodatkowych. Aby uniknąć tego typu kłopotów, dobrze jest złożyć wniosek o raport BIK i w nim sprawdzić, czy dany kredyt lub pożyczka są faktycznie zlikwidowane.
Jak już wspominaliśmy, raport BIK może także stanowić doskonałe potwierdzenie regularnego spłacania podjętych zobowiązań, co z kolei może być pomocne przy próbie uzyskania kolejnego kredytu lub pożyczki, zwłaszcza, jeśli np. zamierzamy ubiegać się o wysoką kwotę zobowiązania.
Bardzo ważnym powodem, dla którego warto regularnie monitorować swój status w BIK, jest ochrona przed kradzieżą tożsamości i przed wyłudzeniem kredytu na nasze dane. Jeżeli po sprawdzeniu raportu BIK odkryjemy, że kilka instytucji składało w BIK zapytania o naszą historię kredytową, a my nie składaliśmy w tym czasie żadnego wniosku o pożyczkę ani kredyt, może to oznaczać, że ktoś próbuje zaciągnąć zobowiązanie na nasze dane. Wykrycie takiego działania odpowiednio wcześnie pozwoli podjąć stosowne kroki i uniknąć spłacania cudzego kredytu.
Na koniec zwróćmy uwagę na jeszcze jedną, niezwykle istotną kwestię: raport BIK nie zawiera wszystkich informacji na temat zobowiązań danej osoby czy firmy, co oznacza, że bazowanie wyłącznie na danych BIK jest dalece niewystarczające do pełnej weryfikacji wiarygodności finansowej. Z uwagi na ten fakt obecnie do miarodajnej oceny ryzyka wykorzystuje się także dane i zapytania z Biur Informacji Gospodarczej. Dla przykładu bazy ERIF BIG zawierają dane ze wszystkich gałęzi gospodarki, uwzględniają również informacje pochodzące od wierzycieli wtórnych i tej części rynku finansowego, która nie współpracuje z BIK. To właśnie z tego względu tak ważne jest, by weryfikacja wiarygodności płatniczej obejmowała zarówno sprawdzenie w bazach BIK, jak i BIG.
