Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym określa zakres podmiotowy oraz przedmiotowy tego rodzaju podatku, a także jego stawki. Ustawa o podatku ryczałtowym bardzo konkretnie wskazuje, kto może skorzystać z tej uproszczonej formy opodatkowania, a kto nie. Co wynika z tego dokumentu? Co musi wiedzieć przedsiębiorca o zapisach z ustawy o ryczałcie?
Zryczałtowany podatek dochodowy – co to jest?
Ustawa o zryczałtowanym podatku stanowi normy prawne dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. To uproszczona forma opodatkowania podatkiem dochodowym, w której podstawą opodatkowania jest jedynie przychód osiągnięty przez przedsiębiorcę – bez wliczania kosztów, jak w przypadku innych form opodatkowania. Wystarczy zatem, że przedsiębiorca będzie prowadzić ewidencję przychodów, zatem rejestrować każdą sprzedaż towarów czy usług w ramach prowadzonej działalności.
Zgodnie z art. 2 ustawy o ryczałtowym podatku dochodowym uproszczona forma rozliczenia przysługuje niektórym osobom fizycznym prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą, a także osiągającym przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz podobnych umów.
Dla kogo jest zryczałtowany podatek dochodowy?
Przede wszystkim dla przedsiębiorców z sektora małych i mikro firm. Dla działalności o niewielkich rozmiarach, która nie generuje zbyt wielu kosztów uzyskania przychodu, taka forma opodatkowania jest korzystna. Ponieważ w tej formie opodatkowania koszty nie obniżają podstawy do naliczenia podatku i tym samym nie zmniejszają stawki podatku, to właśnie przedsiębiorcy, którzy nie wykazują wielu kosztów związanych z prowadzoną działalnością, mogą zdecydować się na ryczałt (zamiast na rozliczenie na zasadach ogólnych).
Z punktu widzenia prawnego z ryczałtu skorzystać mogą przedsiębiorcy, którzy:
- Prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, spółkę cywilną albo spółkę jawną.
- W poprzednim roku podatkowym nie przekroczyli 250 000 euro przychodów. W przypadku spółki cywilnej to kwota dotycząca wszystkich wspólników łącznie.
W roku 2019 zryczałtowany podatek jest możliwy do zastosowana dla podatników, którzy w roku 2018 nie przekroczyli kwoty 1 069 875 zł, bo to równowartość 250 000 euro wedle średniego kursu euro NBP z 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy (taką formę wyliczenia kwoty w złotówkach określa dla ryczałtu ewidencjonowanego ustawa).
Jakie grupy przedsiębiorców nie mogą skorzystać z ryczałtu? Niestety nie każdy przedsiębiorca, nawet jeśli spełnia powyższe wymagania, może wybrać ryczałt jako formę rozliczenia podatku. Są grupy podmiotowe wyłączone z opcji wybrania ryczałtu. W art. 8 ustawy o podatku ryczałtowym wyszczególnieni są podatnicy niemogący stosować ryczałtu ewidencjonowanego:
- Podatnicy płacący podatek w formie karty podatkowej.
- Podatnicy zwolnieni okresowo z podatku dochodowego na podstawie odrębnych przepisów.
- Osoby prowadzące działalność gospodarczą i wykonujący pracę na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, jeśli były zatrudnione lub są dalej na umowę o pracę u tego pracodawcy.
- Podatnicy wytwarzający wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym.
- Podejmujący działalność w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków osobno albo po zmianie z działalności wykonywanej samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem albo samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka – jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą rozliczali podatek dochodowy na zasadach ogólnych.
- Podatnicy, którzy osiągali w części lub całości przychody z tytułu:
- prowadzenia aptek
- prowadzenia lombardów
- kupna lub sprzedaży wartości dewizowych
- prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej jako wolny zawód inny niż: lekarz każdej specjalności, felczer, położna, pielęgniarka, technik deistyczny, tłumaczmy, nauczyciel, bo ci specjaliści mogą płacić ryczałt, jeśli wykonują osobiście swoją działalności i na rzecz ludności
- świadczenia usług dentystycznych i ochroniarskich
- świadczenia usług reklamowych, wykonywania fotografii reklamowych i podobnych
- świadczenia usług pośrednictwa finansowego
- świadczenia usług związanych z leśnictwem
- świadczenia usług w zakresie robót ogólnobudowlanych
- świadczenia usług pośrednictwa w sprzedaży hurtowej paliw, rud, metali i chemikaliów, przemysłowych oraz maszyn, urządzeń przemysłowych, statków i samolotów
- prowadzenia handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych
- świadczenia usług budowy linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych
- świadczenia usług licencyjnych typu nabywanie praw do korzystania z gier komputerowych
- świadczenia usług agencji informacyjnych oraz nadawania programów ogólnodostępnych i abonamentowych.
Ustawa o ryczałcie – czyli podstawa prawna opodatkowania dochodów
Co jest podstawą prawną ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych? Ustawa, której pełna nazwa brzmi: Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Ten dokument prawny pierwotnie został uchwalony 20 listopada 1998 roku jako ustawa (kodeks karny czy cywilny także są ustawami, to najpopularniejszy akt normatywny w Polsce). Niedawno doszło do nowelizacji tego dokumentu. Wprowadzono kilka zmian – m.in. w zakresie wybrania ryczałtu jako formy opodatkowania dla najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy. Art. 6 ust. 1a przewiduje taką możliwość. Nowością, która weszła w życie w 2019 roku, jest to, że za równoznaczne dla wybrania ryczałtu jako formy opodatkowania dla najmu, podnajmu etc., jest fakt dokonania pierwszej w roku podatkowym wpłaty na ryczałt oraz złożenia zeznania podatkowego PIT-28, jeśli pierwsza wpłata w ciągu roku została wysłana w grudniu danego roku podatkowego. PIT-28 to zeznanie podatkowe dla podatników objętych ryczałtem.
Ryczałt ewidencjonowany – pojęcie
Ustawa o podatku ryczałtowym od osób fizycznych stanowi, że podstawą opodatkowania dla ryczałtu są jedynie przychody pomniejszone o podatek od towarów i usług w przypadku podatników VAT. Jak już wspominaliśmy, nie ma możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu od przychodów celem obniżenia podstawy opodatkowania. Jednakże ustawa o zryczałtowanych formach opodatkowania przewiduje pewne zwolnienia podatkowe oraz odliczenie ulg podatkowych od przychodów. Odliczyć można w ryczałcie:
- opłacone składki ZUS
- wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne i związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych
- kwoty darowizn na cele pożytku publicznego albo kultu religijnego – jednak mniej niż 6% podstawy opodatkowania w danym roku podatkowym
- wydatki poniesione z tytułu użytkowania Internetu – do kwoty 760 zł.
Stawki ryczałtu są zróżnicowane, zależnie od rodzaju prowadzonej działalności. Występują stawki:
- 20% dla wolnych zawodów: lekarz, stomatolog, weterynarz, technik dentystyczny, nauczyciel, tłumacz, felczer, położna, pielęgniarka
- 17% od przychodów z tytułu świadczenia usług fotograficznych, parkingowych, hotelarskich, licencjonowania oprogramowania, pośrednictwa w sprzedaży hurtowej, pojazdów mechanicznych i części, organizowania wystaw, targów, wynajmu samochodów
- 10% od przychodów z tytułu zbycia praw majątkowych i nieruchomości z majątku firmy
- 8,5% od przychodów z działalności usługowej, z tytułu najmu, podnajmu etc., świadczenia usług wychowania przedszkolnego oraz usług związanych z działalności ogrodów zoologicznych i botanicznych
- 5,5% od przychodów z tytułu robot budowalnych
- 3% od przychodów z działalności gastronomicznej, handlowej, związanych z produkcja zwierzęcą i innych
- 2% od przychodów ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu.
Dla mikro i małych przedsiębiorców, niemających sporych kosztów prowadzenia działalności, ryczałt jest szansą na korzystną formę opodatkowania. Warto jednak dokładnie zapoznać się z wymogami ustawy o ryczałcie, bo wiele grup przedsiębiorców jest pozbawionych możliwości rozliczania się z podatku za pomocą ryczałtu.