Rośnie zadłużenie polskich przedsiębiorców

• W III kwartale 2025 r. liczba niespłaconych zobowiązań w bazie ERIF BIG wzrosła o 18 proc. w porównaniu do ubiegłego roku.
• Pojedynczy dług jednej firmy to średnio 23,8 tys. zł. Największe zobowiązania wynikają przede wszystkim z kosztów prowadzenia działalności gospodarczej.
• Aby unikać problemów z płynnością i zatorów płatniczych przedsiębiorcy sprawdzają sytuację finansową swoich kontrahentów – w III kwartale 2025 r. pobrali 4,4 mln raportów z bazy ERIF BIG.

Zadłużenie polskich firm stale rośnie. Z danych ERIF Biura Informacji Gospodarczej wynika, że łączne zaległości firm na koniec III kw. są o 18 proc. wyższe niż na koniec III kw. 2024 r.
Wzrosło nie tylko zadłużenie, ale i liczba wpisów o niespłaconych zobowiązaniach firm. W ciągu roku w bazie BIG-u pojawiło się ponad 21 tys. nowych informacji. Średnia wartość długu jednej firmy pozostaje praktycznie bez zmian i wynosi około 23,8 tys. zł.

– Analiza danych od początku roku wyraźnie pokazuje powolny, ale stały wzrost zobowiązań przedsiębiorców. Co ciekawe, dzieje się to mimo pozytywnych sygnałów w gospodarce – spadku inflacji i odnotowanego przez GUS w trzecim kwartale 2025 r. wzrostu gospodarczego o 3,7 proc. rdr. Problem w tym, że koszty prowadzenia firmy wciąż rosną, podobnie jak ceny usług i materiałów. W takiej sytuacji wiele przedsiębiorstw stara się przetrwać, odkładając płatności lub negocjując terminy spłat. Przy dobrej koniunkturze zewnętrznej działanie w biznesie wciąż wymaga planowania wydatków i ostrożności, czyli weryfikowania kondycji finansowej partnerów, nawet tych już dobrze znanych – mówi Aleksandra Wilczak-Grzesik, ekspertka ERIF BIG SA.

Największe długi to kwoty powyżej 10 tys. zł

Największe problemy finansowe polskich przedsiębiorców dotyczą długów powyżej 10 tys. zł. Choć liczba tych wpisów w bazie jest stosunkowo niewielka, to stanowią aż niemal 77 proc. całkowitej wartości zadłużenia firm.

– Fakt, że długi powyżej 10 tys. zł stanowią aż ponad trzy czwarte całkowitego zadłużenia firm to pewnego rodzaju sygnał alarmowy, tym bardziej, że duża grupa zobowiązań dotyczy zaległości z tytułu pożyczek. Pokazuje to, że rosnące koszty prowadzenia biznesu zmuszają przedsiębiorców do pożyczania środków finansowych, żeby mogli utrzymać bieżącą działalność lub inwestować w rozwój firmy. W praktyce takie działania jak wstrzymywanie płatności lub finansowanie potrzeb przez zaciąganie wysokich zobowiązań mogą odbijać się na całym rynku. Jedna niewypłacalna firma potrafi zaburzyć płynność finansową swoich kontrahentów i w efekcie wpłynąć na wielu uczestników całej gospodarki – komentuje Aleksandra Wilczak-Grzesik.

Zarówno w III jak i w II kw. 2025 r. największe zadłużenia firm wynikały z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Zmiany w strukturze zadłużenia – rosną zaległości za multimedia i bankowe

Choć największe długi firm wciąż wynikają z codziennej działalności gospodarczej, w III kw. ich udział w całkowitym zadłużeniu nieznacznie spadł do 41,37 proc. (z 41,81 proc. w II kw.) Rośnie jednak znaczenie innych rodzajów zobowiązań, m.in. wobec banków – obecnie jest to 20,65 proc. całkowitego zadłużenia (wzrost z 20,35 proc. w II kw.). Minimalnie wzrosły też zaległości związane z usługami multimedialnymi, które teraz odpowiadają za 16,43 proc. zadłużenia (w II kw. było to 16,27 proc.). Na uwagę zasługują również długi ubezpieczeniowe, sięgające 15,04 proc. całkowitego zadłużenia firm (14,91 w II kw.).

– Lekki spadek udziału długów związanych bezpośrednio z prowadzeniem działalności przy jednoczesnym wzroście zobowiązań bankowych i multimedialnych może świadczyć o dwóch rzeczach. Po pierwsze, firmy próbują utrzymać płynność finansową odkładając spłaty kredytów czy rachunki za usługi, które nie są krytycznie ważne. Po drugie, rosnące zadłużenie bankowe pokazuje, że finansowanie zewnętrzne wciąż stanowi duże obciążenie, najpewniej z powodu nadal wysokich kosztów obsługi kredytów – analizuje ekspertka ERIF.

Rośnie świadomość biznesu i dbanie o wiarygodność

W obliczu rosnącego zadłużenia przedsiębiorcy stają się coraz bardziej ostrożni i starają się lepiej chronić swoje interesy. Mówi o tym liczba pobieranych raportów o kontrahentach. W II i III kw. 2025 r. z bazy ERIF BIG ściągnięto po 4,4 mln raportów. To pokazuje, że firmy coraz częściej sprawdzają wiarygodność partnerów biznesowych zanim zdecydują się na współpracę.

– Ta wysoka liczba pokazuje, że sprawdzanie partnerów biznesowych staje się w Polsce standardem rynkowym. Weryfikowanie wiarygodności płatniczej kontrahentów pomaga przedsiębiorcom – zwłaszcza tym mniejszym – unikać problemów z opóźnionymi płatnościami, które mogą poważnie zaburzyć codzienne funkcjonowanie firmy – komentuje Aleksandra Wilczak-Grzesik.

Równolegle do rosnącej liczby negatywnych wpisów w bazie ERIF BIG przybywa także informacji pozytywnych. Na koniec III kw. 2025 r. liczba potwierdzeń terminowego regulowania zobowiązań przekroczyła 247 mln. Dla porównania, na koniec II kw. było ich ponad 239 mln. Wiele firm konsekwentnie buduje swoją wiarygodność i zaufanie wśród kontrahentów, co daje im realną przewagę konkurencyjną na rynku.